Bu çalışmada, Türkiye’de Asgari Ücret Tespit Komisyonlarının yapısı ve işleyişine ilişkin kısa bir tarihçenin ardından, Asgari Ücret Tespit Komisyonlarında işçi ve işveren temsilcilerinin yaklaşımları, asgari ücretlerin ilk kez merkezi bir komisyon tarafından tespit edildiği 1969 yılından başlayarak incelenmiştir. 1969-2013 yılları arasındaki Komisyon kararları temel alınarak yapılan analizde, ekonomik ve politik çevrenin, Komisyon kararları üzerine etkileri dönemselleştirilerek tartışılmıştır.  1969-1979 dönemi,  asgari ücret tespitinde tarafların temel yaklaşımlarının oluştuğu dönemdir. 1980-1989 dönemine, askeri yönetim, anti demokratik siyasi ortam ve neo-liberal politikalar damgasını vurmuştur. 1990-1993 döneminde yaşanan asgari ücret döngüsünün ardından, 1994-2003 döneminde ekonomik krizlerin ve Uluslararası Para Fonu (IMF) ile imzalanan stand-by anlaşmalarının, Komisyon kararları üzerindeki etkileri yaşanmıştır.  Nihayet 2004-2013 yılları, 2004 yılındaki yeni asgari ücret döngüsü ve daha sonraki marjinal reel artışlara rağmen, asgari ücretlerin, geçimlik düzeyin altında kaldığı bir dönem olmuştur. Çalışmanın sonuç bölümü, işçi ve işveren temsilcilerinin Komisyonlardaki görüşleri üzerine genel değerlendirmelerden oluşmaktadır. 

Anahtar Kelimeler:  Türkiye’de asgari ücretler, Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Asgari Ücret Tespit Komisyonu kararları, Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK).

Abstract:

In this study, following a brief history of the structure and functioning of the Minimum Wage Fixing Commissions in Turkey,  the approaches  of the workers' and employers' representatives in the Minimum Wage Fixing Commissions are examined starting with the year 1969 when the minimum wage was first fixed by a central commission.  In the analysis made on the basis of Commission’s decisions between the years 1969-2013, effects of the economic and political environment on Commission’s decisions are discussed for different periods.  In the 1969-1979 period, the basic approaches of the parties concerning minimum wage fixing have been formed. The 1980-1989 period is hallmarked by the rule of military, anti-democratic political environment and neo-liberal policies. After the minimum wage cycle that occurred in the period of 1990-1993, the impacts of economic crises and the stand-by agreements signed with the International Monetary Fund (IMF) on the Commission’s decisions are seen. Finally, 2004-2013 is a period when despite a new minimum wage cycle in 2004 and marginal increases in real terms thereafter, minimum wages remain below the subsistence level. Concluding part of the study consists of a general assessment on the views of workers' and employers' representatives in the Commission.

Keywords: Minimum wages in Turkey, Minimum Wage Fixing Commission, Decisions of the Minimum Wage Fixing Commission, Confederation of Turkish Trade Unions (TÜRK-İŞ), Confederation of Employer Associations of Turkey (TİSK).