ÖZET

Bu çalışmanın amacı özel sektörde işe alım, atama, terfi, ücretlendirme ve ödül sistemlerine dair çalışanların örgütsel adalet ve liyakat algısını ölçerken, bu algının işten ayrılma niyetine olan etkisini araştırmaktır. Bu çalışma çalışanların liyakat/sizlik algılarının işten ayrılma niyetleri üzerindeki olası etkilerini araştırmakta ve bu ilişkideki örgütsel adaletin aracılık etkisini incelemektedir. Örgütsel adalet algısını ölçmek için dağıtım adaleti, prosedür adaleti, kişiler arası adalet ve bilgilendirmeye dayalı adalet boyutları ele alınmıştır. Araştırmanın evrenini otomotiv sektöründe faaliyet gösteren kurumsal firmalarda çalışan 136 beyaz yaka çalışan oluşturmaktadır. Bu araştırmanın en önemli bulgusu liyakatsizlik ve işten ayrılma niyeti arasında güçlü bir ilişki olduğudur. Buna göre; içinde bulundukları örgütleri liyakatsiz algılayan çalışanlar işten ayrılma niyeti gösterirken, çalışanları tarafından liyakatli algılanan örgütlerde işten ayrılma niyeti azalmaktadır. Bu çalışmada ayrıca örgütsel adaletin bilgilendirmeye dayalı adalet boyutu dışındaki tüm boyutlarının liyakatsizlik ve işten ayrılma niyeti ilişkisinde kısmi aracılık etkisi olduğu tespit edilmiştir. Buna göre; liyakatsizlik çalışanların örgütlerine dair adalet algılarını zayıflatmakta ve işten ayrılma niyetini arttırmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Örgütsel adalet, liyakat, işten ayrılma niyeti, özel sektör.

ABSTRACT

The aim of this study is to measure the organizational justice and meritocracy perceptions of employees regarding recruitment, selection, promotion, remuneration and reward systems in their organizations in the private sector, and investigate the effect on employee’s intention to leave. This study explores the possible effects of employees' perceptions of meritocracy on their intention to leave and examines the mediating effect of organizational justice in this relationship. In this study, in order to measure the perception of organizational justice, distributive justice, procedural justice, interpersonal justice and informational justice dimensions are utilized. The universe of this research consists of 136 white-collar employees working in companies operating in the automotive sector. The most important finding of this study is that there is a strong relationship between employees’ perception of merit and intention to leave. That is, employees who perceive their organizations unfair tend to exhibit intention to quit whereas employees working in fair organizations tend to stay. In this study, it was also found that all dimensions of organizational justice, except the informational justice, have a partial mediating effect in the relationship between employees’ perception of merit and intention to leave. In other words, nepotism/favoritism weakens employees' perceptions of fairness in their organizations and increases their intention to leave.

Keywords: Organizational justice, meritocracy, intention to leave, private sector.